Krappe arbeidsmarkt in 2014, of later…
Ik zie steeds vaker berichten verschijnen, op blogs en in kranten, dat de krapte op de arbeidsmarkt over een tijdje weer enorm zal zijn. Officieel hebben we op dit moment geen krappe arbeidsmarkt maar we weten allemaal zeker dat dit niet kan blijven duren. Sterker nog, iedereen lijkt er heilig van overtuigd dat in 2010, misschien 2011, de krapte op de arbeidsmarkt van ongekende omvang zal zijn waarin het nog vrijwel onmogelijk is om personeel te vinden. Maar het is nog niet te laat als we nu actie ondernemen klinkt het dan in een adem.
Met actie ondernemen wordt dan bedoeld de interne processen op orde krijgen en doorgaan met het versterken van het werkgeversmerk. Liever nog gaan we gewoon door met het werven van talenten voor moeilijk invulbare functies zodat we klaar zijn voor de War-for-talent III.
Persoonlijk vind ik het onzin om het argument van een schaarse arbeidsmarkt te gebruiken om zaken voor elkaar te krijgen of te verbeteren. Dat moet simpelweg een continue proces zijn en hiervoor hoeft geen permissie van senior management aangevraagd te worden. Maar daar heb ik al eens eerder over geschreven.
Voordat we elkaar weer allemaal gaan na-papegaaien met betrekking tot de vermeende krappe arbeidsmarkt wil ik toch even het volgende onderzoek onder de aandacht brengen. Voor het geval je dit gemist hebt of selectief hebt verdrongen. Bijzonder hoogleraar arbeidsverhoudingen aan de Universiteit van Amsterdam, Paul de Beer, trekt de conclusie in zijn onderzoek dat de krapte op de arbeidsmarkt uit zicht verdwijnt voor een periode van zeker vijf jaar en mogelijk zelfs tien jaar.
De belangrijkste feiten:
- De beroepsbevolking vanaf 2010 met ongeveer 0,3 procent per jaar ofwel zo’n twintigduizend personen krimpen.
- Deze demografische ontwikkeling van de beroepsbevolking zal de stijging van de werkloosheid wel enigszins temperen, maar onvoldoende zijn om de gevolgen van de crisis te compenseren.
- In het basisscenario krimpt de werkgelegenheid tot 2011 met ruim vierhonderdduizend en bereikt de werkloosheid in dat jaar een hoogste niveau van bijna tien procent van de beroepsbevolking.
- Daarna begint de werkloosheid langzaam te dalen, maar het duurt tot 2016 voor het lage werkloosheidsniveau van 2008, vier procent, weer is bereikt.
- In het snel-herstelscenario zal vanaf 2011 de werkloosheid dalen om in 2014 weer terug te keren naar het niveau van 2008.
- Doordat de effecten van de krimp van de beroepsbevolking zich geleidelijk manifesteren, is het aannemelijk dat het bedrijfsleven strategieën ontwikkelt om zich hieraan aan te passen
Eindconclusie: Het is zelfs de vraag of er ooit sprake zal zijn van structurele schaarste aan personeel.
Toch iets om over na te denken voordat je een business case onderbouwt met je onderbuikgevoel van een te verwachten krappe arbeidsmarkt.
Weer een rapport gebaseerd op o.a de berekeningen van het CPB die er structureel naast zitten en in hun eigen rapporten aangeven dat hun voorspellingsmodellen niet werken in deze tijd. Meneer de Beer gooit daar nog eens twee onzekerheden bij, namelijk extrapoleren tot 2018 en het toepassen van senario’s gebaseerd op situaties uit het verleden (geen garanties voor de toekomst). Verder is het een generiek rapport voor alle beroepen en zegt het dus niets over de schaarste binnen de doelgroep waarbinnen je als recruiter nu werft. Volgens mij voelen gespecialiseerde recruiters prima aan hoe de markt zich zal ontwikkelen. Dat onderbuikgevoel is dus nog niet zo’n slechte voorspeller.
De onderzoeken die wij volgen beamen het geschrevene zoals hierboven.
Hier aanvullend zien wij wel segmentatie in specifieke groepen:
Een aantal cijfers & citaten:
– Op dit moment is 70% van alle Nederlandse investeringen ICT gerelateerd
– Volgens recente cijfers van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso). blijkt dat van alle hoogopgeleiden in Nederland 10 procent naar het buitenland verdwijnt, terwijl er slechts 4 procent uit het buitenland komt (Het zgn. braindrain).
– CEO’s als Ben Nooteboom (Randstad) & Gerard Kleisterlee (Philips) waarschuwen dat Nederland de aansluiting verliest daar waar het Nederland als kenniseconomie betreft
– Uit gegevens van de IB groep blijkt al jarenlang een trend van afname in het aantal nieuwe ICT studenten
– Recent onderzoek van IBM geeft aan dat Chief information officers van bedrijven in de Benelux zich zorgen over de beschikbaarheid van goed personeel in de nabije toekomst.
– Volgens FME-voorzitter Jan Kamminga moeten Nederland en de Europese Unie zich voorbereiden op een nog veel verdergaande globalisering en internationalisering van markten
Meer doen dus met minder, vooral in hoger opgeleide technische ICT regionen. Dat vergt dus op zeker wel visie en strategie wil je bij voorbaat de slag al niet verliezen.
Goed dat je de 2 ‘andere’ scenarios noemt. Op diverse andere media papegaait men 1 op 1 de eindconclusie van Paul de Beer na, zonder uberhaupt deze 2 te noemen.
Als je mij nog kan uitleggen de stap van de 3 scenario naar de door jouw rood gearceerde eindconclusie, dan snap ik het ook weer. Paul de Beer maakt dezelfde grote sprong. Zo kan ik ook wetenschap bedrijven.
@Raoul De rood gearceerde conclusie is de eindconclusie van Paul de Beer. Hij trekt deze conclusie omdat het “bedrijfsleven strategieën ontwikkelt om zich hieraan aan te passen”. Overigens heb ik geen (online) artikel kunnen vinden die aan dit rapport aandacht heeft besteed.
@Rob @Ruben Het onderzoek is inderdaad generiek. Maar mijn punt is dat het argument van krapte op de arbeidsmarkt in het verleden te pas en te onpas werd gebruikt.
Jacco,
Je toelichting is helder. Ik vind de stap die Paul de Beer maakt van ‘het aanpassingsvermogen van bedrijven’ naar ‘nooit meer schaarste’ te groot en niet gemotiveerd.
Het neigt naar makkelijk scoren op de huidige economische malaise.
Dat weing redactioneel commentaar komt op dit artikel, bevestigt dit mijn inziens.
Even een kleine update bijna 2 maanden later. Paul de Beer heeft onlangs een presentatie gegeven waarbij hij meer uitleg geeft bij zijn bevindingen. Een verslag is hier te lezen; http://www.mejudice.nl/node/313
Hij noemt hier een aantal redenen waarom de werkloosheid verder zal oplopen en dat dit niet zal worden gecompenseerd door een krimpende beroepsbevolking. Persoonlijk denk ik dat er nog meer effecten zijn, die hij niet benoemt, waarom er niet een snel herstel van de arbeidsmarkt zal zijn. Ik denk dan onder meer aan hogere productiviteit (bedrijven blijken met minder personeel beter te presteren), alternatieven (outsourcing van werk, import van kenniswerkers, etc) of meer automatisering.
UWV update 3-6-2010: Na een daling van het aantal banen in 2010, zal de arbeidsmarkt zich in 2011 voorzichtig herstellen. Voor dit jaar voorziet het UWV een afname van het aantal banen met 118.000. Volgend jaar zou er sprake zijn van een voorzichtige groei met 33.000 arbeidsplaatsen dus het duurt het nog wel even voordat die ongeveer 300K banenverlies weer is ingelopen (als dat al ooit gebeurd).
Bronnen: http://ht.ly/1TCSg, http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/arbeid-sociale-zekerheid/publicaties/artikelen/archief/2009/2009-2937-wm.htm en http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/arbeid-sociale-zekerheid/publicaties/arbeidsmarkt-vogelvlucht/default.htm.
Werkgevers zijn star, en gaan de plank misslaan de komende jaren. Vooral specialisten worden steeds beter opgeleid en eisen een goed salaris en flexibiliteit. Door de zuinige en calvinistische inborst van de werkgevers, waarbij ze hun top jarenlang irrationeel buitensporig hebben beloond (in principe vreemd gaan)en meer aan out-sourcing hebben besteed dan aan personeelsbehoud en tevredenheid voor wat betreft de middenkaders (huwelijkse trouw) is alles kapot gemaakt. Dit duurt jaren om te herstellen. Helaas gaan de werknemers straks bepalen waar en of ze nog wel willen werken.
Het is nu sept.2011.Van de prognoses klopt weinig eigenlijk niets.Baanloosheid groeit , zeker als je de niet ingeschrevene UWV Werkplein daar bij optelt.Het doe-werk wordt door (il)legale Oost-Europeanen gedaan.Vele Nederlandse Werkzoekenden,waaronder Niet-Westerse Allochtonen blijven langdurig tot permanent in de “bak”van UWV,Werkplein zitten.